(Ge) Zicht op de keten - Ellen Jansen, projectleider Welzijn op Recept en Valpreventie

Ellen’s loopbaan begon bij een Zeeuwse gemeente, waar ze na haar afstudeerstage bleef werken als medewerker sport en bewegen. “Ik heb mij verder ontwikkeld op het gebied van gezondheid- en preventiebeleid bij verschillende gemeenten en daarna ben ik nog werkzaam geweest als projectleider bij een huisartsenorganisatie. Die ervaring helpt me nu enorm in mijn werk bij de GGD, waar ik 13 gemeenten ondersteun bij de ketenaanpakken Welzijn op Recept en Valpreventie.”

Met haar ervaring aan zowel de gemeentelijke als de zorgkant, begrijpt Ellen de uitdagingen waarmee beide partijen te maken hebben. Vanuit het GALA moeten de landelijke ketenaanpakken op lokaal niveau handen en voeten krijgen. “Gemeenten moeten veel doen met beperkte middelen. Ik weet hoe het is om aan die kant van de tafel te zitten. Mijn rol als projectleider is vooral ondersteunend. Ik kijk waar gemeenten tegenaan lopen en hoe ik kan helpen. Ik verbind mensen, faciliteer de uitwisseling van informatie en deel nieuwe ontwikkelingen.”

Valpreventie heeft als doel om het valrisico bij ouderen te verkleinen. “Landelijk streven we ernaar dat 14% van alle thuiswonende 65-plussers jaarlijks een valrisicotest krijgt en dat 3% een valpreventieve interventie volgt. In Zeeland hebben we een populatie die voor een kwart uit 65-plussers bestaat. Het is fijn om te zien dat deze ketenaanpak door alle gemeenten is omarmd en dat er een actieve regionale werkgroep met diverse betrokken ketenpartners is.”

Een uitdaging binnen valpreventie is het bereiken van de gehele doelgroep. “Sport Zeeland organiseert healthchecks voor 65-plussers, waar vooral fitte ouderen gebruik van maken. Kwetsbare ouderen, die het meeste baat hebben bij valpreventie, blijven vaak thuis. Hoe kunnen we juist hen bereiken en motiveren om deel te nemen? Hoe ervaren 65-plussers zelf het risico op vallen? Dat zijn vragen waar we als netwerk samen een antwoord op willen vinden.”

“We gaan nu, mede dankzij de subsidie die onlangs is toegekend, aan de slag om inwoners actief te betrekken bij de organisatie van de ketenaanpak. Dit helpt niet alleen om de aanpak beter aan te laten sluiten op hun behoeften, maar vergroot ook het draagvlak. De geleerde lessen uit deze pilot willen we omzetten naar een blauwdruk die voor alle gemeenten toepasbaar is.”

“Gelukkig hebben we al enkele inspirerende voorbeelden waar we van kunnen leren, zoals het project Griepprik in gemeenten Goes en Borsele. Om de doelgroep te bereiken wordt de uitnodiging van de huisarts voor de griepprik, gecombineerd met een uitnodiging voor een valrisicotest. Dit verlaagt de drempel en blijkt effectief. Daarna kunnen 65-plussers met een verhoogd risico een valpreventief trainingsprogramma en workshops volgen.” 

“Bij Welzijn op Recept is de uitdaging anders. “Het is geen doel maar een middel, dat is een abstracter concept dan valpreventie en sterk afhankelijk van de lokale situatie .

WoR is een middel om zorg en welzijn te verbinden, om domeinoverstijgend samen te werken en zo de druk op de huisartsenzorg te verminderen. “Door in te zetten op positieve gezondheid kijken we niet naar hoe ons zorgsysteem is ingericht, maar kijken we naar wat inwoners écht nodig hebben. Huisartsen zien veel patiënten met klachten door psychosociale problemen, eenzaamheid of stress. Medicatie is niet altijd de beste oplossing. Welzijn op Recept biedt een alternatief: doorverwijzing naar een welzijnscoach en toeleiden naar welzijnsactiviteiten, waardoor het welzijn van mensen verbetert.”

“In onder andere Middelburg hebben ze WoR al goed staan, diverse andere gemeenten zoeken nog naar de juiste aanpak. Het is ook afhankelijk van het lokale tintje dat eraan gegeven wordt. Ik denk dat het nu vooral draait om elkaar in Zeeland goed weten te vinden en die domeinoverstijgende samenwerking duurzaam vorm te geven. Ik zie veel meerwaarde in een regionaal leernetwerk, waar we van elkaar kunnen leren, elkaar kunnen inspireren, ideeën kunnen uitwisselen en vragen kunnen stellen. Tijdens landelijke bijeenkomsten merk ik hoe waardevol het is om een platform te hebben waar we kennis delen. Je hoeft niet overal opnieuw het wiel uit te vinden.”

Door samenwerking, kennisdeling en een sterke regionale structuur hoopt Ellen dat de ketenaanpakken in Zeeland zich verder ontwikkelen. “Door elkaar te vinden, ervaringen te delen en obstakels samen op te lossen, kunnen we preventie echt versterken. Het gaat erom dat iedereen, van huisarts tot welzijnswerker en van gemeente tot inwoner, begrijpt hoe belangrijk preventie is en hoe we daar samen aan kunnen werken.”