Op Schouwen-Duiveland is die samenwerking zichtbaar én voelbaar. De verloskundigen van Verloskundigenpraktijk Schouwen-Duiveland werken al jaren intensief samen met partners in de keten. Hun inzet voor Centering Zwangerschap – een groepsgerichte vorm van zorg waarbij ouders samen leren en elkaar steunen – past naadloos bij de doelstellingen van Kansrijke Start.
Schakel tussen medisch-professionele zorg en sociaal-maatschappelijke ondersteuning
Wat begon als een vernieuwende manier van zwangerschapsbegeleiding, groeide uit tot een werkwijze die het hele netwerk versterkt. De praktijk vormt een schakel tussen medisch-professionele zorg en sociaal-maatschappelijke ondersteuning: van kinderwensconsult tot Centering Parenting, van samenwerking met de jeugdgezondheidszorg tot praktische hulp via Stichting Babyspullen.
Samen leren, samen groeien
De praktijk werkt met zes verloskundigen, ieder met een eigen specialisatie. Drie van hen begeleiden Centeringgroepen. De insteek is eenvoudig. Deelnemers doen zoveel mogelijk zelf, zoals bloeddruk meten, gewicht noteren en vragen delen. Daarna volgt een kort individueel moment in dezelfde ruimte. Vervolgens staat de groep centraal en bespreekt allerlei thema’s, van voeding en beweging tot kraamzorg en opvang. Partners zijn bij twee bijeenkomsten nadrukkelijk welkom. Er ontstaat herkenning en steun, ouders horen elkaars vragen, ze bouwen een netwerk op en blijven soms nog lang na de bevalling contact houden.
Margriet: “In het begin zeggen ouders vaak, een groep, dat is niks voor mij. Maar bijna iedereen is uiteindelijk blij verrast. Ze herkennen elkaars vragen, maken bewustere keuzes en krijgen een realistischer beeld van bevallen. Soms thuis, soms in het ziekenhuis, maar altijd in goed overleg. Je merkt dat ze sterker en zekerder aan de bevalling én het ouderschap beginnen.”
De kracht van Centering Zwangerschap zit volgens Margriet in de combinatie van medische zorg en sociale steun. “Wij zien betere uitkomsten, minder vroeggeboorte en meer vertrouwen. Ouders voeden elkaar op, wij begeleiden vooral coachend. Het geeft echt voldoening om zo te werken.”
Investering met overtuiging
Centering Zwangerschap vraagt enthousiasme, energie en organisatie. Er is voorbereiding, zaalhuur, co-begeleiding en nazorg. Er is een plustarief, toch blijft het financieel een investering voor de praktijk. “Het is idealisme, we doen het omdat we zien dat de zorg er beter van wordt.”
Daarom investeert het team in werving, vanaf de aanmelding en eerste echo, via intake en vervolgafspraken, steeds opnieuw uitleggen en uitnodigen.
“Ons hele team gelooft erin. Dat enthousiasme werkt aanstekelijk en daardoor groeit deelname vanzelf.”
Kinderwens, de stille eerste stap
“Onze praktijk biedt ook kinderwensconsulten. Nog vóórdat iemand stopt met anticonceptie worden onderwerpen als medicatie, erfelijkheid, leefstijl en persoonlijke vragen doorgenomen. Zo kan een stel goed voorbereid aan een zwangerschap beginnen. In Nederland is preventief nadenken over een zwangerschap nog niet vanzelfsprekend, maar juist dit consult past perfect binnen de ketenaanpak Kansrijke Start. Het legt de basis voor een gezonde zwangerschap en voorkomt dat er tijdens de zwangerschap nog moet worden ingehaald.”
Kansrijke Start in de praktijk
De praktijk is actief binnen de lokale coalitie Kansrijke Start Schouwen-Duiveland, samen met de gemeente, GGD, JGZ en andere partners. Er is een kernteam gevormd om de samenwerking concreet en effectief te maken.
Miriam: “Kansrijke Start zorgt voor korte lijnen en gezichten. Je belt sneller en er komen dingen echt rond. Een mooi voorbeeld is een vrouw die tijdens de zwangerschap alleen kwam te staan. Door de samenwerking konden we direct een prenataal huisbezoek regelen, zodat ze al kennismaakte met de jeugdverpleegkundige die haar later zou begeleiden. Dat geeft zoveel rust.”
Oog voor de eerste levensjaren
De verbinding met de JGZ is stevig. Telefoonnummers zijn bekend en de lijnen zijn kort, ook in de kraamweek. Extra bijzonder is dat in Schouwen-Duiveland de pilot Centering Parenting loopt, de enige plek in Zeeland. Daar bouwen ouders na de geboorte in groepsverband door op de ervaring van Centering Zwangerschap.
“Dat sluit prachtig op elkaar aan. Zwangerschap en ouderschap lopen immers door, het is waardevol dat de JGZ dit nu oppakt. We zoeken nog naar het juiste ritme, wij draaien veel avonden, zij vooral overdag, maar het idee is sterk.”
Praktische steun met Stichting Babyspullen
Naast zorg en begeleiding kijken de verloskundigen ook naar praktische steun. Via aanvragen bij Stichting Babyspullen ontvangen ouders pakketten met basisuitzet, kleding, dekentjes en verzorgingsspullen.
“We vragen standaard naar financiële zorgen. Als ouders denken dat een pakket helpt, regelen we de aanvraag. Alleen de verzendkosten betalen ze zelf. Ouders zijn vaak ontroerd, het scheelt echt in de portemonnee. Dit soort initiatieven maken Kansrijke Start concreet in het dagelijks leven.”
Moeders treffen moeders
Ook ná de kraamweek is er aandacht. Om de week is er inloop bij Moeders treffen moeders, in het gemeentehuis, met een verloskundige, jeugdverpleegkundige en lactatiekundige. Ouders kunnen wegen, vragen stellen, borstvoeding bespreken of gewoon even samen zijn. Het is gratis en zonder aanmelding.
“Juist in die eerste weken thuis kan het stil vallen. Hier ontmoeten moeders elkaar, merken ze dat hun vragen normaal zijn en vinden ze steun. Het is een waardevolle aanvulling.”
Inspiratie voor Zeeland
De ervaringen van de praktijk laten zien hoe Centering Zwangerschap een motor kan zijn voor Kansrijke Start. Het versterkt ouders, geeft professionals voldoening en verbindt partners in de keten.
“Onze wens is dat Centering Zwangerschap structureel bekostigd wordt en nog integraler wordt opgepakt, met JGZ, ziekenhuis en kraamzorg. Dan kunnen we co begeleiding en gastbijdragen echt goed organiseren.”
“Voor ouders en toekomstige ouders willen we dat er zo weinig mogelijk doodlopende wegen zijn. Dat ze voelen dat er altijd een deur verderop open kan.”