Gezondheidsmonitor Jeugd 2019-2020

Gezondheid en leefstijl van jongeren in Zeeland

In het najaar van 2019 hebben alle GGD’en in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) onderzoek gedaan onder scholieren in de klassen 2 en 4 van het reguliere voortgezet onderwijs (VO). In Zeeland deden alle VO scholen mee en 6980 leerlingen hebben de vragenlijst over hun gezondheid en leefstijl ingevuld.

De vragenlijst is ingevuld door

  • 6980

    leerlingen

  • 50 %

    meisjes

  • 50 %

    jongens

  • 22 %

    vmbo-bk

  • 28 %

    vmbo-gt

  • 32 %

    havo

  • 19 %

    vwo

  • 48 %

    klas 2

  • 52 %

    klas 4

Samenvatting en advies

Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2019-2020 blijkt dat het over het algemeen goed gaat met de Zeeuwse tweede- en vierdeklassers: de meeste leerlingen zijn gelukkig (83%) en vinden de eigen gezondheid (zeer) goed (85%). Veruit de meeste leerlingen zijn voldoende weerbaar (89%).

Aandachtspunten

Op een aantal punten doen Zeeuwse jongeren het minder goed dan Nederlandse leeftijdsgenoten. Zo worden er meer suikerhoudende dranken gedronken (38% versus 33%), wordt er meer alcohol gedronken (32% versus 26%) en is er vaker ooit gerookt (13% versus 10%). Ook lopen en fietsen Zeeuwse jongeren minder vaak naar school of stage (78% versus 84%) en sporten ze minder vaak bij een vereniging of sportclub (67% versus 75%). Deze resultaten benadrukken het belang van het Nationaal Preventieakkoord om te blijven werken aan het tegengaan van overgewicht, overmatig alcoholgebruik en roken.

Daarnaast blijkt dat een grote groep jongeren last heeft van stress. Vier op de tien Zeeuwse jongeren geeft aan zich (zeer) vaak gestrest te voelen (42%). Dit is minder dan landelijk het geval is (45%). De stress wordt voornamelijk veroorzaakt door school of huiswerk (38%) en door alles wat ze moeten doen (28%). Deze druk op het dagelijks leven dient, net als in de landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024, ook in de regio opgepakt te worden.

Een ander belangrijk aandachtspunt is de acceptatie van homoseksualiteit en de mening over transgenders van Zeeuwse jongeren. Vooral jongens hebben hiermee de meeste moeite. Zo zou 26% van de Zeeuwse jongens (zeker) geen vriendschap sluiten met een homoseksuele jongen in vergelijking met 9% van de Zeeuwse meisjes.

Risicogroepen

Ten slotte is het bij alle onderzochte thema’s belangrijk om risicogroepen in beeld te houden. Zo lopen leerlingen met een laag onderwijsniveau over het algemeen meer gezondheidsrisico’s en scoren vierdeklassers op bijna alle onderwerpen ongunstiger dan tweedeklassers. Ook zijn er specifieke verschillen tussen jongens en meisjes te zien.

Inzet op preventie

Scholen, gemeenten en maatschappelijke organisaties kunnen de resultaten gebruiken bij de onderbouwing van beleid en interventies ter bevordering van een gezonde ontwikkeling van de jeugd. Hierbij is het van belang om in te zetten op preventie en aandacht te hebben voor de verschillende risicogroepen. GGD Zeeland adviseert om hierbij te kiezen voor een integrale en omgevingsgerichte aanpak.

Aan de slag met deze onderzoeksresultaten? 

GGD Zeeland adviseert scholen, gemeenten en maatschappelijke organisaties bij het maken van beleid. Neem voor meer informatie contact op met één van onze Adviseurs Publieke Gezondheid.

Lees meer

Informatie over

Leeswijzer

Per thema

De belangrijkste resultaten voor Zeeland worden per thema besproken. We kijken hierbij ook naar verschillen in achtergrondkenmerken zoals geslacht en schoolniveau. Alleen de significante verschillen (p < 0,05), oftewel niet berustend op toeval, worden toegelicht.

Kies onderaan deze pagina een thema om direct de resultaten te bekijken.

Alle cijfers

Alle cijfers op Zeeuws niveau en per gemeente zijn terug te vinden in de gemeentelijke tabellenboeken. Bekijk de tabellen per gemeente hier.

Waarom dit onderzoek?

De Gezondheidsmonitor Jeugd wordt uitgevoerd om:

  • inzicht te krijgen in de gezondheid, welzijn en leefstijl van jongeren in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs;
  • lokaal en landelijk beleid te ontwikkelen om de gezondheid van jongeren te bevorderen;
  • de gezondheidssituatie van jongeren onder de aandacht van scholen te brengen en hen aan te zetten tot de ontwikkeling van gericht preventief gezondheidsbeleid

Hoe zijn de gegevens verzameld?

Alle reguliere voortgezet onderwijs scholen in Zeeland deden mee met dit onderzoek. Leerlingen uit de klassen 2 en 4 ontvingen op school een willekeurige inlogcode waarmee ze tijdens een lesuur op school de online vragenlijst konden invullen.

Was deelname verplicht?

Nee, deelname aan de Gezondheidsmonitor Jeugd was niet verplicht. Iedere leerling mocht er (in overleg met zijn of haar ouders) voor kiezen om niet mee te doen.

Zowel ouders/verzorgers als leerlingen kregen enkele weken voor het onderzoek alle benodigde informatie over het onderzoek. De antwoorden van de leerlingen worden strikt vertrouwelijk behandeld en verwerkt.

Waarom worden alleen cijfers uit 2019 gepresenteerd?

In Zeeland is dit de eerste keer dat de Gezondheidsmonitor Jeugd op deze manier in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs is uitgevoerd. Vergelijkingen in de tijd (trends) zijn dus niet mogelijk.

Waarom worden niet alle resultaten vergeleken met landelijke cijfers?

GGD Zeeland heeft vragen toegevoegd aan de landelijke vragenlijst. Deze vragen gaan over de schoolkantine, slaap, eenzaamheid, suïcide, omgevingsvoorwaarden (Best Interest of the Child), verliefdheid, ongewilde seksuele ervaringen, acceptatie van homo/lesbienne in de klas en eerlijkheid over homoseksualiteit op school. Deze vragen zijn alleen regionaal gesteld, waardoor er voor deze vragen zijn geen landelijke cijfers beschikbaar zijn.

Bekijk en vergelijk hier de cijfers op landelijk niveau of met andere regio’s.

Meer weten? Neem contact met ons op: