Gezondheidsmonitor Jeugd 2023

Welke onderwerpen komen aan bod in de vragenlijst?

De onderwerpen die in de vragenlijst ter sprake komen zijn gezondheid, leefstijl, vrije tijd en school. De volgende thema’s zijn hier onderdeel van:

  • Gezinssituatie
  • Gedrag
  • Zelfvertrouwen
  • Stress
  • Eenzaamheid
  • Suïcide
  • Beweging
  • Voeding
  • Alcohol
  • Roken
  • Drugsgebruik
  • Slaap
  • Pesten
  • Seksualiteit
  • Social media
  • Gamen
  • Leefomgeving

– Bekijk hier het inkijkexemplaar van de vragenlijst voor het regulier onderwijs;
– Bekijk hier het inkijkexemplaar van de vragenlijst voor het speciaal/praktijk onderwijs.

Is deelname verplicht?

Nee, deelname aan de Gezondheidsmonitor Jeugd is vrijwillig en de antwoorden worden strikt vertrouwelijk behandeld en verwerkt. Iedere leerling mag er (in overleg met zijn of haar ouders) voor kiezen om niet mee te doen. Er wordt een brief verstuurd met naar de ouders en leerlingen met instructies voor het afmelden.

Is de privacy bij deelname gewaarborgd?

Bij het onderzoek is de privacy van leerlingen gewaarborgd. Zij vullen de vragenlijst in via een algemene link. Deze link is uniek voor elke school, zodat we weten op welke school de vragenlijst is ingevuld. In de vragenlijst wordt niet gevraagd naar een naam. De GGD vraagt wél de (viercijferige) postcode, omdat de GGD de gegevens op wijk-gemeenteniveau wil analyseren.

De GGD voldoet voor dit onderzoek aan de AVG wet- en regelgeving. In dit onderzoek worden voldoende maatregelen genomen om gegevens te beveiligen tegen verlies en tegen enige vorm van onrechtmatigheid. Bijvoorbeeld door het gebruik van een beveiligde website waar de leerlingen de vragenlijst invullen. Klik hier voor de privacyverklaring.

Hoe verloopt de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023?

Tijdens een lesuur op school vullen leerlingen uit de klassen 2 en 4 een online vragenlijst in. Een docent begeleidt de afname van het onderzoek.

De vragenlijst bevat verschillende onderwerpen, zoals gezondheid, welzijn, leefstijl, vrije tijd en school. Leerlingen die meer willen weten over hun gezondheid of vragen hebben, worden aan het eind van de vragenlijst doorverwezen naar websites met goede en betrouwbare informatie.

Wat is het doel van het onderzoek?

Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in de gezondheid van jongeren in Zeeland en in Nederland. Met de resultaten kunnen scholen bepalen welke onderwerpen voor hen belangrijk zijn om te behandelen, en kunnen gemeenten hun gezondheidsbeleid ontwikkelen.

Vaccinatiegraad RVP

Hoe kunnen we de vaccinatiegraad verbeteren?

Het RIVM is inmiddels met de uitvoerders in gesprek om te kijken hoe de vaccinatiegraad kan worden verbeterd. Het wegnemen van belemmeringen voor ouders en tieners is daarbij belangrijk, bijvoorbeeld door meer mogelijkheden te creëren waar en wanneer ze de vaccinaties kunnen halen.

In Zeeland verruimen we volgend jaar de tijden per priklocatie. Daarnaast zijn er meerder vaccinatiecampagnes per prik.

Een andere oplossing zou kunnen zijn om ouders meer gelegenheid te geven om in gesprek te gaan met professionals. Daarnaast is het RIVM gestart met een nieuw onderzoeksprogramma dat inzicht gaat bieden in hoe je mensen het beste kunt informeren over vaccineren, hoe je kunt ondersteunen bij het maken van een vaccinatiekeuze en hoe vaccineren zo toegankelijk mogelijk kan worden.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Wat is een mogelijke oorzaak van de dalende vaccinatiegraad?

Een mogelijke oorzaak van de dalende vaccinatiegraad is dat jonge ouders minder positief over vaccinaties zijn gaan denken. Dat bleek uit een peiling van het RIVM uit 2022 in vergelijking met een peiling uit 2013. Ook uit Europees onderzoek blijkt dat in meerdere landen het vertrouwen van burgers in vaccins en vaccineren is afgenomen. Dit kan een gevolg zijn van de coronapandemie. De meeste ouders zijn echter nog steeds positief over vaccineren.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Waar moet je rekening mee houden bij de interpretatie van de vaccinatiegraad op regionaal niveau?

  • Het is belangrijk voorzichtig te zijn bij de interpretatie van verschillen tussen regio’s of gemeenten en verschillen tussen jaren binnen eenzelfde regio of gemeente. Dit kunnen daadwerkelijke verschillen zijn maar ze kunnen ook deels veroorzaakt worden door de mate waarin op regionaal niveau informed consent wordt geregistreerd.
  • Bedenk dat de vaccinatiegraad altijd een momentopname is. De vaccinatiegraad wordt bepaald op verschillende leeftijden (1, 2, 5, 10, 14 en 15 jaar). Als een kind op een later moment alsnog gevaccineerd wordt, wordt dat niet meer meegenomen in de berekening.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Wat is informed consent?

Het RIVM(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) ontvangt sinds 1 januari 2022 de gegevens van een deel van de vaccinaties anoniem. Dat gebeurt als mensen geen toestemming geven om hun gegevens met het RIVM te delen. Anonieme vaccinaties kunnen niet worden meegeteld voor de vaccinatiegraad, waardoor deze lager wordt gerapporteerd dan hij daadwerkelijk is. Het aantal vaccinaties dat niet kan worden meegeteld, is nu nog vrij klein doordat kinderen grotendeels al vóór 2022 voor de RVP-vaccinaties zijn uitgenodigd.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Hoe wordt de vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma precies berekend?

De vaccinatiegraad – uitgedrukt in een percentage – wordt berekend door het aantal gevaccineerde kinderen te delen door het totaal aantal kinderen in een bepaald geboortecohort en dit te vermenigvuldigen met 100. Daarbij wordt meegenomen of de gewenste (serie van) vaccinaties voor een bepaalde leeftijdsgrens behaald zijn. De berekening wordt uitgevoerd op basis van de gegevens zoals geregistreerd in het landelijke vaccinatieregister Præventis.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Wat is de definitie van de vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma?

De vaccinatiegraad is kort gezegd een deelnamepercentage, het geeft aan welk deel van een bepaalde groep personen gevaccineerd is binnen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP(Rijksvaccinatieprogramma)). De geldigheid (juistheid en tijdigheid) van (een serie van) vaccinaties wordt op individueel niveau beoordeeld volgens een algoritme op basis van de jaarlijks door het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb(Centrum Infectieziektebestrijding (onderdeel van het RIVM))) gepubliceerde RVP-richtlijn. Dit in tegenstelling tot zogenaamde voorlopige opkomstcijfers waarbij bijvoorbeeld gekeken wordt hoeveel meisjes een eerste HPV(Humaan papilloma virus)-vaccinatie hebben gekregen.

Bron: Vaccinatiegraad | Vraag en antwoord | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl)

Gezond leven

Hoe voorkom ik vogelgriep

Voorkom dat je zelf ziek wordt en neem voorzorgsmaatregelen. Draag beschermende kleding als je in de buurt van besmette dieren komt. Vooral mondkapjes zijn belangrijk, zodat je geen besmette lucht inademt. Reinig en ontsmet ook alle vervoermiddelen. 

Wil je kip, kalkoen of eend eten? Dat kan. Je moet het vlees voor consumptie zoals altijd wel goed verhitten. Eieren van met vogelgriep besmette dieren zijn niet gevaarlijk voor mensen. 

Er bestaat geen specifieke vaccinatie voor vogelgriep. 

Is thuisblijven nodig?

Nee, dat is niet nodig.

Hoe lang duurt vogelgriep?

Veel griepvirussen, ook de vogelgriep, kunnen zo veranderen dat zij een grootschalige griepuitbraak onder mensen kunnen veroorzaken. Wanneer zo’n nieuw type van het griepvirus zich onder mensen over de wereld gaat verspreiden, spreek je over een grieppandemie. 

Mijn kind en opvoeden

Staat je vraag hier niet bij?

Ik wil geen gebruik meer maken van Mijn Kinddossier. Wat moet ik doen?

  • Wil je geen gebruik meer maken van Mijn Kinddossier, bespreek dit dan eerst me je jeugdverpleegkundige of jeugdarts.

Hoe veilig is Mijn Kinddossier?

  • Mijn Kinddossier is alleen toegankelijk voor jou als ouder. Inloggen kan alleen met DigiD met 2-factor authenticatie (DigiD-app of SMS). Gegevens worden via een beveiligde verbinding en versleuteld verstuurd. Hierdoor zijn gegevens niet te herleiden. Daarnaast voert de leverancier van Mijn Kinddossier (Topicus) jaarlijks controles uit zodat de veiligheid van de applicatie gewaarborgd blijft. Ook laat de leverancier voortdurend de betrouwbaarheid van de applicatie testen door onafhankelijke en professionele partijen.

Waarom kan ik geen afspraak maken of wijzigen in Mijn Kinddossier?

  • Waarschijnlijk kan het betreffende contactmoment niet zelf gepland of gewijzigd worden. Óf er is geen ruimte beschikbaar voor een nieuwe afspraak. Bel daarom de afdeling Jeugdgezondheidszorg: 0113-249315

Wie heeft toegang tot Mijn Kinddossier?

  • Mijn Kinddossier is toegankelijk voor de ouder(s) / verzorgers met gezag. Inloggen kan alleen met DigiD met 2-factor authenticatie (DigiD-app of SMS)

Ik kan wel inloggen, maar zie geen gegevens?

  • Log altijd in met je eigen DigiD (niet met de DigiD van je kind). Probeer anders in te loggen via een ander apparaat en/of browser.
  • Lukt het nog steeds niet, neem contact met ons op door een e-mail te versturen naar mijnkinddossier@ggdzeeland.nl en vermeld daarin geboortedatum + achternaam van je kind(eren), tijdstip van inloggen, evt. foutmelding inclusief printscreen (foto) van de foutmelding

Waarom zie ik één of meer kinderen niet in Mijn Kinddossier staan?

  • Als jouw kind 12 jaar is geworden, melden we het dossier af voor Mijn Kinddossier
  • Is dit niet het geval, stuur dan een e-mail naar mijnkinddossier@ggdzeeland.nl en vermeld hierin geboortedatum + achternaam van jouw kind(eren)

Waarom werkt het inloggen niet?

  • Controleer allereerst of je inlogt met je eigen DigiD (niet van je kind). Is dit het geval, dan kan het zijn dat jouw kind (nog) niet is aangemeld voor Mijn Kinddossier. Stuur dan een e-mail met geboortedatum en achternaam naar mijnkinddossier@ggdzeeland.nl . Mocht je ook foutmeldingen krijgen bij het inloggen, vermeld deze dan ook (evt. met foto van de foutmelding) in de e-mail.

Ik wil graag met iemand in gesprek over de vaccinatie tegen meningokokken, kan dat?

Wanneer je vragen hebt over jouzelf of je kind, kun je terecht bij de jeugdgezondheidszorg van de GGD Zeeland. Via telefoonnummer: 0113-249400 of mail naar info@ggdzeeland.nl. Iedere werkdag is het van 09.00 – 10.30 uur telefonisch spreekuur, je krijgt dan direct een jeugdverpleegkundige aan de telefoon via telefoonnummer: 0800-0096.

 

Waarom krijgen niet alle kinderen een uitnodiging voor een prik?

Uit onderzoek blijkt dat een prik tegen meningokokken voor kinderen van 14 maanden en jongeren de beste manier is om te voorkomen dat meningokokkenziekte in Nederland toeneemt. Jongeren spelen een grote rol in het verspreiden van meningokokken. Waarschijnlijk komt dit doordat jongeren meer sociale contacten hebben. Daarom hebben zij een grotere kans om besmet te worden en de bacterie onbewust zelf te verspreiden. Door tieners te vaccineren, wordt het snelst resultaat geboekt in het terugdringen van de verspreiding. Onder kinderen in de basisschoolleeftijd worden nauwelijks ziektegevallen vastgesteld. Zeer jonge kinderen spelen ook nauwelijks een rol in de verspreiding.

Ik heb de prik tegen meningokokken al op eigen initiatief gehaald, wat nu?

Behoor je niet tot de groep die dit jaar wordt uitgenodigd, maar heb je de prik op eigen initiatief al gehaald? Laat het dan weten aan het RIVM. Zij registreren de vaccinatie dan en je voorkomt hiermee dat je herinneringen krijgt. Je kunt je vaccinatie doorgeven per mail of per telefoon via (088) 68 98 940 of mail naar dvpzuid@rivm.nl.

Ik wil mijzelf/mijn kind toch graag laten vaccineren tegen meningokokken, kan dat?

Als je (kind) niet in bovengenoemde leeftijdsgroep valt, krijgt het geen uitnodiging voor een meningokokkenvaccinatie vanuit het Rijksvaccinatieprogramma. De kans dat iemand in Nederland Meningokokken W ziekte krijgt, is ontzettend klein. Het is nog steeds een zeldzame ziekte. Door de komende tijd de jongeren tussen 14 en 18 jaar te vaccineren, wordt de kans voor álle mensen in Nederland om de ziekte te krijgen nóg kleiner. Om de toename van Meningokokken W-infecties te stoppen, is het op dit moment niet nodig om anderen met spoed te vaccineren. Als je je kind (of jezelf) desondanks toch wil laten vaccineren, dan kun je dat op eigen kosten doen bij de GGD.

Je kunt een afspraak maken via www.ggdreisvaccinaties.nl. 

Infectieziekten melden

Wat gebeurt er met de gegevens die ik doorgeef?

De GGD rapporteert de infectieziekte anoniem aan het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM. Het CIb beoordeelt of vaccins effectief zijn en neemt eventueel landelijke bestrijdingsmaatregelen. Bij dreiging van een internationale infectieziekte-uitbraak kan het CIb de Wereldgezondheidsorganisatie inlichten.

Heeft mijn instelling een meldingsplicht?

De meldingsplicht voor infectieziekten geldt voor instellingen waar kwetsbare groepen verblijven of samenkomen:

  • Verpleeghuizen
  • Ziekenhuizen
  • Verzorgingshuizen
  • Instellingen voor verstandelijk gehandicapten
  • Kindercentra
  • Scholen voor basisonderwijs
  • Opvangcentra voor dak- en thuislozen
  • Opvangcentra voor asielzoekers
  • Jeugdinstellingen

 

Ben ik als behandelaar verplicht een infectieziekte te melden?

Ja, dit is inderdaad verplicht en opgenomen in artikel 26 van de wet publieke gezondheid. Het medisch beroepsgeheim geldt niet voor de meldingsplicht aan de GGD.

Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021

Hoe heeft de GGD de middelbare scholen geselecteerd voor de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021?  

Alle reguliere Zeeuwse middelbare scholen zijn gevraagd om mee te doen. Om betrouwbare informatie te verzamelen over de gezondheid van de jeugd is het belangrijk dat zoveel mogelijk jongeren meedoen. Wanneer alle scholen meedoen is het mogelijk om de cijfers op gemeenteniveau analyseren. Dit is belangrijk voor het lokale gezondheidsbeleid. Hoe meer scholen meedoen, hoe beter het beeld is dat lokale en landelijke bestuurders krijgen van de jeugd. En hoe gerichter er beleid kan worden gemaakt.

Wat gebeurt er met de resultaten van de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021?

Op lokaal, regionaal én landelijk niveau ontstaat een beeld hoe het gaat met de gezondheid en het welzijn van jongeren. De resultaten zijn essentieel bij het maken van toekomstgericht gezondheidsbeleid en helpen het ministerie van VWS en gemeenten om nog beter te bepalen waar de nadruk moet liggen op het bieden van zorg en ondersteuning aan jongeren.

Het RIVM publiceert de gegevens op volksgezondheidenzorg.info en RIVM statline. De GGD rapporteert de cijfers in tabellenboeken aan de gemeente en in een rapportage aan de betreffende scholen.

De school ontvangt van de GGD een rapportage (schoolprofiel) met daarin de gemiddelde resultaten van haar leerlingen. Met deze rapportage krijgt de school een indruk van de leefstijl en gezondheid van de leerlingen en de factoren die daarop van invloed zijn, maar ook een indruk van hoe de leerlingen de sfeer op school ervaren. De school is eigenaar van de schoolrapportage en bepaalt zelf of andere organisaties de gegevens mogen zien.

Worden leerlingen en hun ouders/verzorgers zelf ook geïnformeerd over het onderzoek en de privacy?

Ja, ouders/verzorgers en leerlingen ontvangen, via zijn of haar school, een e-mail met daarin alle informatie over de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021.

Hoe veilig is het systeem dat wordt gebruikt voor de vragenlijst?

De vragenlijst is geprogrammeerd door I&O Research (ISO 27001 gecertificeerd). Er is gebruikt gemaakt van Unicom Intelligence als softwarepakket voor de online vragenlijst. De vragenlijst wordt gehost bij Artax op een ISO 27001 gecertificeerde en aangewezen server voor de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd. De beveiliging van de server wordt regelmatig getest met een pen & hacktest die een gespecialiseerde, externe partij uitvoert. Daaruit blijkt dat de omgeving goed is beveiligd en geen kwetsbaarheden heeft. GGD GHOR Nederland en I&O Research hebben daarnaast een verwerkersovereenkomst gesloten.

Voldoet het onderzoek aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)? 

De GGD voert dit onderzoek uit conform de AVG wet- en regelgeving. In dit onderzoek worden voldoende beveiligingsmaatregelen genomen om gegevens te beveiligen tegen verlies en tegen enige vorm van onrechtmatige verwerking. Bijvoorbeeld door het gebruik van een beveiligde website waar de leerlingen hun vragenlijst invullen.

Hoe zit het met de privacy van leerlingen?

Bij het onderzoek is de privacy van leerlingen gewaarborgd. Leerlingen hoeven niet in te loggen. Zij vullen de vragenlijst in via een algemene link. Deze link is uniek voor elke school, op die manier weten we op welke school de vragenlijst is ingevuld. In de vragenlijst wordt niet gevraagd naar een naam, geboortedatum, adres of BSN-nummer. De GGD vraagt alleen de viercijferige postcode, zodat de GGD de gegevens op gemeenteniveau kan analyseren. Voor elk onderzoek is het verplicht om een privacyverklaring op te stellen. Klik hier voor de privacyverklaring van de Corona Gezondheidsmonitor 2021.

Waarom krijgen de jongeren geen uitnodiging om de vragenlijst thuis in te vullen?

Het is bekend dat meer jongeren de vragenlijst invullen als dit gezamenlijk op school wordt gedaan in de klas, dan wanneer ze dat thuis moeten doen. Het geeft dus een betere respons. Ook voorkomen we zo dat ouders ‘meekijken’ bij het invullen. We willen dat jongeren 100% eerlijk kunnen zijn, ook over gevoelige onderwerpen zoals alcohol, roken, drugs en seksualiteit.

Wat hebben leerlingen zelf aan deze extra uitvraag?

Het invullen van de vragenlijst kan jongeren zelf aan het denken zetten over een gezonde leefstijl. Leerlingen die meer willen weten over hun gezondheid of vragen, worden op het einde van de vragenlijst doorverwezen naar websites met goede en betrouwbare informatie. Uiteindelijk is deze extra uitvraag ook bedoeld om de juiste (na)zorg te kunnen bieden aan jongeren na de coronaperiode met gezondheidswinst als gevolg.

Waarom is deze extra uitvraag van de Gezondheidsmonitor Jeugd nodig?

Normaliter vindt de Gezondheidsmonitor Jeugd elke vier jaar plaats. Dit jaar is een extra monitor ingelast vanwege corona. Tijdens en na de coronacrisis is het belangrijk om goed in de gaten te houden hoe het gaat met de Nederlandse jongeren. De coronacrisis kan namelijk op psychisch, emotioneel, sociaal en/of lichamelijk vlak gevolgen hebben. Denk bijvoorbeeld aan eenzaamheid, maar ook aan verslechterde beweeggewoontes die er door de crisis wellicht zijn ingeslopen. De resultaten leveren handvatten voor de (na)zorg aan jongeren tijdens en na de coronacrisis.

Landelijk wordt er door het RIVM en de GGD’en al onderzoek gedaan naar het welbevinden onder de bevolking van 16 jaar en ouder.  Een grootschalig onderzoek onder jongeren/scholieren is nog niet gedaan. Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) heeft daarom extra geld toegekend aan de GGD’en om dit onderzoek te kunnen uitvoeren.  De GGD’en voeren de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 uit in het kader van het ZonMw-programma COVID-19. In dit onderzoek wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum.

Zijn leerlingen verplicht om deel te nemen aan de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021?

Nee, deelname aan de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 is geheel vrijwillig. Alle ouders/verzorgers én leerlingen worden vooraf geïnformeerd over het onderzoek.

Wilt u niet dat uw zoon of dochter meedoet aan de Corona Gezondheidsmonitor 2021? Dan kunt u dit doorgeven aan de school zonder dat u hiervoor een reden hoeft op te geven. Ook als een leerling zelf niet mee wilt doen, dan kan hij of zij dit (ter plekke) aangeven. Voor de betrouwbaarheid van het onderzoek is het echter belangrijk dat zoveel mogelijk jongeren meedoen aan het onderzoek.

Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022

Hoe zijn gegevens verzameld?

Van 21 april tot en met 31 augustus 2022 hebben jongvolwassenen door heel Nederland de kans gehad om de online vragenlijst in te vullen. Deelname aan het onderzoek is vrijwillig en de antwoorden worden strikt vertrouwelijk behandeld en verwerkt. Het onderzoek wordt anoniem uitgevoerd.

Heb je de vragenlijst ingevuld heb je nog vragen over jouw privacy in dit onderzoek? Lees dan onze Privacyverklaring.

SocialMediaMen helpt de GGD’en bij het werven van respondenten. Onderzoeksbureau I&O Research helpt bij het beheer van de digitale vragenlijst en verzamelen van de data.

 

Waar en wanneer wordt het onderzoek uitgevoerd?

Dit onderzoek wordt uitgevoerd in heel Nederland. Je kunt de vragenlijst invullen van 21 april tot en met 8 juli 2022.

Hoe kan ik meedoen aan de Gezondheidsmonitor Jongvolwassen?

Meedoen is heel simpel. Ga in de periode van 21 april tot en met 8 juli naar www.pandemening.nl.

Kan ik mijn prijs ook inwisselen voor geld?

Nee, het is niet mogelijk om de gewonnen prijs om te zetten in geld.

Wanneer worden de winnaars bekend gemaakt?

Wanneer een prijs verloot is, ontvangen de winnaars persoonlijk bericht op het e-mailadres of telefoonnummer dat is opgegeven in de vragenlijst. Deze gegevens worden in een apart bestand opgeslagen, los van de antwoorden die eerder in de vragenlijst zijn gegeven.

Hoe kan ik mee doen met de prijsverloting?

Aan het begin van de vragenlijst kun je aangeven of je mee wilt doen aan de prijsverloting en wat je zou willen winnen. Als je meedoet, ga je ermee akkoord dat I&O Research contact met je opneemt als je een van de prijswinnaars bent. Je kunt je e-mailadres of telefoonnummer invullen aan het einde van de vragenlijst.

Onderzoeksbureau I&O Research neemt namens de GGD contact op met de prijswinnaars via het e- mailadres of telefoonnummer dat is opgegeven in de vragenlijst.

Welke prijzen worden verloot?

Onder respondenten die de vragenlijst hebben voltooid verloten we:

  • 3x een hotelbon ter waarde van 400 euro (wordt alleen verloot onder 18 t/m 25 jarigen);
  • 2x twee bonnen van Flyboardworld ter waarde van 70 euro (wordt alleen verloot onder 16 en 17-jarigen);
  • 3x vier tickets voor een pretpark naar keuze voor een maximale waarde van 200 euro;
  • 20 Apple iPads (2021) 10.2 inch 64GB ter waarde van 389 euro;
  • 200 Coolblue bonnen ter waarde van 50 euro.

Als je kans wilt maken op een prijs moet je aan het eind van de vragenlijst je e-mailadres of telefoonnummer invullen. Dit e-mailadres of telefoonnummer wordt alleen gebruikt om de prijswinnaars te informeren en kan niet gekoppeld worden aan je antwoorden op de vragenlijst. In de voorwaarden van de winactie lees je hier meer over meer de actievoorwaarden en algemene spelvoorwaarden.

Ik wil graag info over één of meerdere onderwerpen uit de vragenlijst. Kan dat?

Ja, dat kan. Wanneer je klaar bent met het invullen van de vragenlijst, krijg je een pagina te zien met websites waar veel informatie te vinden is over verschillende gezondheidsthema’s. Op bepaalde websites kun je ook chatten als je vragen hebt.

Waarom willen jullie mijn opleidingsniveau weten?

Gemeenten willen graag weten in hoeverre er verschillen zijn in gezondheid tussen verschillende groepen jongvolwassenen. Daaruit kan bijvoorbeeld blijken dat het nodig is om meer hulp te bieden aan bepaalde groepen. Daarom bevat de vragenlijst een aantal vragen over jouw achtergrondkenmerken, waaronder jouw opleidingsniveau.

Welke onderwerpen komen in de vragenlijst aan bod?

In de vragenlijst komen de volgende onderwerpen aan bod:

  • Algemene gegevens: leeftijd, geslacht, postcode, migratieachtergrond, gezins- of huishoudsamenstelling, opleiding, werk
  • Rondkomen
  • Gezondheid en welzijn: psychische gezondheid, stress, eenzaamheid, vertrouwen in de toekomst, tevredenheid met jezelf/je lichaam/je leven, veerkracht, weerbaarheid, niet-specifieke klachten
  • Leefstijl: lengte en gewicht, bewegen
  • Middelengebruik: roken, alcohol, drugs
  • Relaties: seksuele identiteit, vriendschappen, verkering
  • Zorg en hulp: mantelzorg, zorg- en ondersteuning, uitgestelde zorg
  • Ingrijpende gebeurtenissen: trauma, suïcidegedachten, impact corona, mishandeling

Kan ik de vragenlijst ook schriftelijk invullen?

Nee, je kunt de vragenlijst alleen online invullen.

Hoe lang duurt het invullen van de vragenlijst?

Het invullen van de vragenlijst duurt tussen de 10 en 15 minuten. De invultijd verschilt sterk per persoon en is mede afhankelijk van de antwoorden die je geeft.

Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022

Ik heb naar aanleiding van de vragenlijst behoefte aan een persoonlijk gesprek. Waar kan ik terecht?

Er zijn veel hulplijnen die u kunt bellen bij vragen of voor ondersteuning. Op www.steunpuntcoronazorgen.nl vindt u een handig overzicht van hulplijnen met betrekking tot corona en andere onderwerpen en zorgen. U kunt natuurlijk ook contact opnemen met uw huisarts.

Waar kan ik terecht met een klacht of opmerking?

Wanneer u een klacht of opmerking heeft over dit onderzoek, kunt u contact opnemen met GGD Zeeland onderzoek@ggdzeeland.nl.

Wanneer weet ik of ik een VVV Cadeaukaart heb gewonnen?

De VVV Cadeaukaarten worden begin december 2022 verloot door I&O Research. Als u een van de winnaars bent, wordt de VVV Cadeaukaart na de prijsverloting naar u opgestuurd per post. We gebruiken hiervoor uw naam- en adresgegevens uit de steekproef. Wanneer u niets van ons hoort, bent u helaas niet een van de winnaars.

Maak ik door mee te doen kans op een beloning?

Iedereen die meedoet en de vragenlijst volledig heeft ingevuld (via internet of op papier), kan kans maken op een van de 1900 VVV Cadeaukaarten ter waarde van 50 euro die wij verloten onder de deelnemers. Aan het eind van de vragenlijst kunt u aangeven of u wilt meedoen aan de prijsverloting.

Als u een VVV Cadeaukaart hebt gewonnen, sturen we die per post naar u op. We gebruiken hiervoor uw naam- en adresgegevens uit de steekproef. I&O Research verloot de VVV Cadeaukaarten na afloop van het onderzoek, begin december 2022. Wanneer u niets van ons hoort, bent u helaas niet een van de winnaars.

We benaderen een deel van de mensen ook aan de deur om mee te doen als zij niet hebben meegedaan na de eerste uitnodiging. Iedereen die op deze manier mee heeft gedaan, belonen we met een VVV Cadeaukaart ter waarde van 10 euro. Zij maken geen kans op een van de 1900 VVV Cadeaukaarten ter waarde van 50 euro.

Ik wil nooit meer post ontvangen van jullie.

U kunt zich op afmelden voor de GGD Gezondheidsmonitor 2022 door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van de inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur). Wanneer u niet wilt dat de GGD u in de toekomst voor andere onderzoeken benadert, kunt u dit zelf bij uw gemeente aangeven. Wij hebben uw naam en adresgegevens namelijk uit de basisregistratie personen (BRP).

De aangeschreven persoon is overleden.

Ondanks de zorgvuldige manier van adressen verzamelen, is het mogelijk dat u een uitnodiging heeft ontvangen voor iemand die is overleden. Dat spijt ons zeer. Om te voorkomen dat de GGD nog herinneringen stuurt om de vragenlijst in te vullen, willen wij u vragen of u de aangeschreven persoon af wilt melden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van de inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur).

De aangeschreven persoon is (tijdelijk) afwezig.

De vragenlijst kan tot 24 november worden ingevuld. Mocht de aangeschreven persoon vóór die tijd nog wel aanwezig zijn dan kan hij/zij de vragenlijst nog invullen. Als de aangeschreven persoon voor die tijd niet aanwezig is, willen wij u vragen om hem of haar af te melden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van de inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur).

De aangeschreven persoon is niet in staat de vragenlijst in te vullen.

Wanneer de aangeschreven persoon niet in staat is om de vragenlijst in te vullen, bijvoorbeeld door ziekte, is het heel vervelend als deze persoon nog herinneringsbrieven ontvangt. Wij willen u vragen of u de aangeschreven persoon af wilt melden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van de inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur).

De aangeschreven persoon woont niet (meer) op dit adres.

Ondanks de zorgvuldige manier van adressen verzamelen, is het mogelijk dat u een uitnodiging heeft ontvangen voor iemand die niet meer op dit adres woont. Om te voorkomen dat de GGD u nog herinneringen stuurt om de vragenlijst in te vullen, willen wij u vragen of u de aangeschreven persoon af wilt melden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van de inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur).

Ik ben al begonnen, maar wil de vragenlijst niet afmaken.

U kunt altijd stoppen met de vragenlijst. Indien u geen herinnering meer wilt ontvangen kunt u zich afmelden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van uw inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur).

Ik wil of kan niet meedoen.

Het is mogelijk dat u de vragenlijst niet wilt of kunt invullen. U kunt zich dan afmelden door een mail te sturen naar helpdeskGM@ioresearch.nl onder vermelding van uw inlogcode (deze vindt u in de brief) of adresgegevens. U kunt ook bellen naar 0800-0191 (elke dag bereikbaar van 09.00 – 21.00 uur)

Krijg ik ook bericht over de resultaten van het onderzoek?

Nee, het is niet mogelijk om de deelnemers op de hoogte te stellen van de onderzoeksresultaten. De adresgegevens van de deelnemers worden na het sluiten van het onderzoek vernietigd. De resultaten van het onderzoek worden medio 2023 openbaar gemaakt op de websites CBS Statline, RIVM Statline, VZinfo (RIVM) en GGD Zeeland.

OKO Gezondheidsmonitor 2022 in Schouwen-Duiveland

Hoe zijn middelbare scholen geselecteerd voor de OKO Gezondheidsmonitor 2022?

Alle middelbare scholen waarop meerdere leerlingen uit Schouwen-Duiveland zitten zijn gevraagd om mee te doen. Om betrouwbare informatie te verzamelen over de gezondheid van de jeugd is het belangrijk dat zoveel mogelijk jongeren meedoen.

Waar worden de resultaten van de OKO Gezondheidsmonitor 2022 gepubliceerd?

De resultaten van de OKO Gezondheidsmonitor 2022 worden gepubliceerd door de gemeente. De GGD rapporteert de cijfers in rapporten aan de gemeente en de school. De school is eigenaar van de schoolrapportage en bepaalt zelf of andere organisaties de gegevens mogen zien.

Wat gebeurt er met de resultaten van de OKO Gezondheidsmonitor 2022?

De resultaten worden door de gemeente gebruikt om op lokaal niveau met belanghebbenden in gesprek te gaan.

Worden leerlingen en hun ouders/verzorgers zelf ook geïnformeerd over het onderzoek en de privacy? 

Ja, ouders/verzorgers en leerlingen ontvangen, via de middelbare school, een e-mail met daarin alle informatie over de OKO Gezondheidsmonitor 2022.

Hoe veilig is het systeem dat wordt gebruikt voor de vragenlijst?

De vragenlijst is geprogrammeerd door Research 2Evolve (ISO 27001 gecertificeerd) in opdracht van GGD GHOR Nederland. Er is gebruikt gemaakt van survalyzer als softwarepakket voor de online vragenlijst.

De vragenlijst wordt ook gehost bij survalyzer op een ISO 27001 gecertificeerde, dedicated server voor de OKO Gezondheidsmonitor. De beveiliging van de server wordt regelmatig getest met een pen & hacktest die een gespecialiseerde, externe partij uitvoert. Daaruit blijkt dat de omgeving goed is beveiligd en geen kwetsbaarheden heeft. GGD GHOR Nederland en Research 2Evolve hebben daarnaast een verwerkersovereenkomst gesloten.

Voldoet het onderzoek aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)? 

Uiteraard voert de GGD dit onderzoek uit conform de AVG wet- en regelgeving. In dit onderzoek worden voldoende beveiligingsmaatregelen genomen om gegevens te beveiligen tegen verlies en tegen enige vorm van onrechtmatige verwerking. Bijvoorbeeld door het gebruik van een beveiligde website waar de leerlingen hun vragenlijst invullen.

Hoe zit het met de privacy van leerlingen?

Bij het onderzoek is de privacy van leerlingen gewaarborgd. Leerlingen hoeven niet in te loggen. Zij vullen de vragenlijst in via een algemene link. Deze link is uniek voor elke school, op die manier weten we op welke school de vragenlijst is ingevuld. In de vragenlijst wordt niet gevraagd naar naam, geboortedatum, adres of BSN-nummer. De GGD vraagt alleen de viercijferige postcode, zodat de GGD de gegevens op gemeenteniveau kan analyseren.

Waarom krijgen de jongeren geen uitnodiging om de vragenlijst thuis in te vullen? 

Het is bekend dat meer jongeren de vragenlijst invullen als dit gezamenlijk op school wordt gedaan in de klas dan wanneer ze dat thuis moeten doen. Het geeft dus een betere respons. Ook voorkómen we zo dat ouders ‘meekijken’ bij het invullen. We willen echt dat jongeren 100% eerlijk kunnen zijn, ook over gevoelige onderwerpen zoals alcohol, roken en drugs.

Wat hebben leerlingen zelf aan deze extra uitvraag?

Het invullen van de vragenlijst kan jongeren zelf aan het denken zetten over een gezonde leefstijl. Leerlingen die meer willen weten over hun gezondheid of vragen hebben, worden op het eind van de vragenlijst doorverwezen naar websites met goede en betrouwbare informatie

Waarom is deze extra uitvraag van de OKO Gezondheidsmonitor 2022 nodig?

Gemeente Schouwen-Duiveland heeft GGD Zeeland gevraagd om de jeugd uit Schouwen-Duiveland te ondervragen over hun gezondheid, middelengebruik, leefstijl en aspecten in hun omgeving die deel van invloed zijn daarop. Daarmee wil de gemeente de komende jaren werk maken van een preventieve aanpak voor gezondheid en leefstijl. Recente gegevens over de omgevingsfactoren zijn nog niet beschikbaar voor de gemeente. De gemeente wil op basis van deze gegevens samen met alle betrokkenen beleid maken.

Zijn leerlingen verplicht om deel te nemen aan de OKO Gezondheidsmonitor 2022?

Nee, deelname aan de OKO Gezondheidsmonitor 2022 is geheel vrijwillig. Alle ouders/verzorgers én leerlingen worden vooraf geïnformeerd over het onderzoek. Wilt u niet dat uw zoon of dochter meedoet aan de OKO Gezondheidsmonitor 2022? Dan kunt u dit doorgeven aan school zonder dat u hiervoor een reden hoeft op te geven. Ook als een leerling zelf niet mee wil doen, dan kan hij of zij dit (ter plekke) aangeven. Voor de betrouwbaarheid van het onderzoek is het echter belangrijk dat zoveel mogelijk jongeren meedoen aan het onderzoek.

HPV

Ik ben ouder dan 18, kan ik een HPV-vaccinatie krijgen?

Jongvolwassenen die geboren zijn tussen 1 januari 1996 en 31 december 2003, kunnen ook een HPV-vaccinatie krijgen.

Meer informatie: HPV-vaccinatie 19 t/m 26 jaar – GGD Zeeland

Ik ben nog geen 18, kan ik een HPV-vaccinatie krijgen?

Jongeren t/m 18 jaar die de vaccinatie nog niet hebben gehad, kunnen ook een HPV-vaccinatie krijgen. Zij krijgen daar automatisch een uitnodiging per brief voor.

Meer informatie: HPV-vaccinatie t/m 18 jaar.

Hoe bereid ik mijn bezoek voor?

In totaal duurt een prikafspraak ongeveer 15 minuten.

  • Neem je identiteitskaart en eventueel je gele vaccinatieboekje mee.
  • Tip: trek kleding aan waarvan je makkelijk een mouw kunt opstropen.
  • Heb je klachten die op corona kunnen wijzen? Kom dan niet naar de priklocatie. Doe eerst een zelftest.

Kan ik besmetting met HPV voorkomen?

HPV is heel besmettelijk, voorkomen is dus moeilijk. Bijna iedereen krijgt ooit in zijn leven een HPV-infectie. Je kunt het ook meerdere keren krijgen. Condooms helpen niet genoeg om te zorgen dat je geen HPV krijgt.

Meer informatie over HPV vind je op de website van het RIVM.

Hoe krijg je HPV?

HPV krijg je door seks met iemand die besmet is. Veilig of onveilig. Niet alleen door geslachtsgemeenschap. Je kan het virus ook krijgen door het aanraken van een penis of vagina en door orale seks. HPV wordt dan overgedragen via de handen, vingers, huid en mond.

HPV komt veel voor. De persoon met wie je seks hebt kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. En dan kan jij het ook krijgen. Ook als je je hele leven met 1 persoon seks hebt, kan je het van die partner krijgen.

Wat is HPV?

HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Bijna iedereen krijgt in zijn leven HPV. Er zijn verschillende soorten HPV. Van een aantal soorten kan je jaren na besmetting kanker krijgen. De 2 gevaarlijkste zijn typen 16 en 18, want die leiden het vaakst tot kanker. Baarmoederhalskanker is de bekendste. Maar van HPV kan je ook op andere plekken in je lichaam kanker krijgen: de mond- en keelholte, schaamlippen, anus, penis en vagina.

PFAS

Gaat de GGD bloedonderzoek bij omwonenden van de Westerschelde doen?

Nee. GGD Zeeland heeft advies gevraagd aan de Expertgroep Gezondheidsonderzoek en Nazorg na rampen en (milieu-) incidenten van het RIVM. Deze Expertgroep ontraadt op dit moment bloedonderzoek (biomonitoring) als deel van een regionaal gezondheidsonderzoek. In lijn met het advies van het Crisis Expertgroep wordt eerst het landelijk programma PFAS afgewacht. Daarna kan een betere inschatting gemaakt worden van het nut van lokaal gezondheidsonderzoek bij omwonenden.

Kan ik mijn bloed laten onderzoeken op PFAS?

Ja dat kan bij sommige commerciële laboratoria en ziekenhuizen. De GGD raadt dit niet aan. Een PFAS-waarde in het bloed geeft geen informatie over de gevolgen voor je gezondheid. PFAS is één van de risicofactoren, maar andere invloeden spelen ook een belangrijke rol bij het ontstaan van een ziekte. De uitslag heeft geen voorspellende waarde voor het krijgen van een ziekte of aandoeningen in de toekomst. Ook is de hoogte van de waarde niet te koppelen met een al bestaande aandoening. Daarnaast bestaat er geen behandeling om de aangetoonde PFAS-waarden in het bloed te verlagen.

Welke onderzoeken worden gedaan naar de gezondheidsrisico’s van PFAS?

In januari 2023 is het RIVM in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu een meerjarig PFAS-onderzoeksprogramma gestart. Doel is om verder inzicht te krijgen in de actuele blootstelling aan PFAS van de Nederlandse bevolking en welke bronnen daaraan bijdragen. Dit zal een basis geven om te bepalen welke maatregelen nog meer effectief zijn om de blootstelling te verminderen.

Daarnaast wordt onderzoek opgezet om de effecten van de maatregelen langjarig te kunnen volgen. Het onderzoeksprogramma loopt tot eind 2025. Meer informatie: Onderzoeksprogramma PFAS | RIVM

Komt er afzonderlijk gezondheidsonderzoek langs de Westerschelde?

Nee, minister Ernst Kuipers heeft op 4 juli 2023 in een Kamerbrief aangegeven dat er geen afzonderlijk gezondheidsonderzoek komt langs de Westerschelde. De minister volgt hiermee het advies van het expertteam op. Een standpunt dat GGD Zeeland deelt.

De GGD ziet veel argumenten om geen bloedonderzoek te doen, omdat:

  • het PFAS-bloedgehalte geeft geen informatie over individuele gezondheidseffecten, zolang niet bekend is bij welke bloedgehalten PFAS welke gezondheidsschade kan optreden;
  • er is geen duidelijk gezondheidsadvies bij (een hoog gehalte van) PFAS in het bloed. Er is geen behandeling mogelijk om PFAS uit het bloed / uit het lichaam te krijgen;
  • het bloedonderzoek is een momentopname en geeft geen informatie over een al of niet hogere blootstelling aan PFAS in het verleden;
  • de betekenis van het PFAS-gehalte in het bloed is onduidelijk: er is geen ‘normaalwaarde’.

Kunnen moeders maatregelen nemen om de blootstelling aan PFAS te verminderen?

Blootstelling verminderen is lastig. Je kunt zelf niet zoveel doen om te voorkomen dat je PFAS binnenkrijgt. PFAS zitten bijna overal in onze omgeving en dus ook in alle voedingsmiddelen en in het water. Voldoende water drinken en gevarieerd eten zijn belangrijk om gezond te blijven, ook al krijg je er een beetje PFAS mee binnen. Als je zorgt dat je veel verschillende voedingsmiddelen eet, voorkom je dat je vaak voedingsmiddelen eet waar meer schadelijke stoffen in zitten.

Bestaat er een veilige limiet voor PFAS in moedermelk en zo ja wat is deze limiet?

De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft in 2020 een gezondheidskundige grenswaarde afgeleid voor de inname van PFAS via voedsel. Daaruit is een EFSA-norm gekomen van 4,4 nanogram per kilo per week voor vrouwen die borstvoeding geven. Het limiet voor maximaal acceptabele concentratie PFAS in moedermelk is 133 nanogram per liter.

Ik heb gelezen dat er ook PFAS in moedermelk kunnen zitten. Is het dan nog wel veilig om borstvoeding te geven?

Mensen worden via verschillende bronnen blootgesteld aan PFAS. Het is al langer bekend dat wereldwijd PFAS bij mensen in bloed en moedermelk terug te vinden is. Hoeveel PFAS iemand binnenkrijgt en hoeveel daarvan in het bloed of de moedermelk terechtkomt, kan verschillen per situatie.

In 2022 onderzocht de Vrije Universiteit Amsterdam bij tien vrouwen uit de regio Dordrecht of zij PFAS in hun moedermelk hadden. Bij alle tien de vrouwen bleken er inderdaad PFAS in de moedermelk te zitten. De hoeveelheid PFAS in de melk lag wel ónder de grenswaarde van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid. Die grenswaarde geeft aan welke blootstelling geen gezondheidsrisico’s geeft en dus nog veilig is.

De gemeten PFAS-concentraties zijn daarom geen aanleiding voor het RIVM om te adviseren korter of geen borstvoeding te geven. De voordelen van borstvoeding zijn namelijk erg groot en wegen op tegen de nadelen ervan. Het algemene GGD-advies blijft daarom om zes maanden of langer borstvoeding te geven. In het landelijke PFAS programma wordt hier extra aandacht aan besteedt.

Zijn eieren uit winkels en supermarkten veilig om te eten?

Ja, eieren uit de supermarkt bevatten aanzienlijk lagere gehalten aan PFAS en blijven binnen de veilige Europese normwaarde. Deze worden regelmatig getest door Wageningen Food Safety Research (WFSR) in opdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Kan ik de eieren van hobbykippen nog eten?

Het is bekend dat stoffen in de grond in kippeneieren terecht kunnen komen, zoals zware metalen en dioxines. Deze stoffen komen gemakkelijk in de eieren terecht, zelfs als de hoeveelheid stoffen in de grond niet zo hoog zijn. Uit onderzoek blijkt dat ook PFAS in kippeneieren terecht kunnen komen. Het algemene advies is om te voorkomen dat kippen mogelijk verontreinigde grond binnenkrijgen. Dit kan door kippen te laten scharrelen op schone grond of zand. Ook is het verstandig om de kippen te voeren uit een bak.

De Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit heeft landelijk onderzoek gedaan naar PFAS in eieren van hobbykippen. De verschillen in de gevonden PFAS-waarden in de eieren zijn groot. In een deel van eieren zat te veel PFAS en in een ander deel niet. Je kunt helaas niet zien of een ei een te hoog gehalte aan PFAS bevat. Ook weten we niet wat de bron van de aangetroffen PFAS is. Het Voedingscentrum heeft op basis van het onderzoek een advies op haar website gezet. Dat advies is: “Het is de meest veilige keuze om eieren uit de supermarkt, van speciaalzaken of van de markt te eten. Mensen die ervoor kiezen om eieren van eigen kippen te eten, krijgen het advies om deze af te wisselen met eieren uit de supermarkt”.

Wat is het advies voor gebruikers van moestuinen in Reimerswaal?

De gemeente Reimerswaal heeft in hun bodemonderzoeken ontdekt dat de concentratie van PFAS in de bodem varieert en dat op een aantal plaatsen de gehanteerde bodemgrenswaarde voor moestuinen wordt overschreden. Het is nog onbekend hoeveel PFAS vanuit de grond door groenten wordt opgenomen. Dit wordt onderzocht. De resultaten worden halverwege 2024 verwacht. Tot de uitkomst van dit onderzoek bekend is, is het advies aan moestuinhouders in Reimerswaal om afwisselend te eten uit de moestuin en uit de winkel. Spoel groenten en fruit altijd eerst af met water voordat je het eet en was regelmatig en goed je handen.

Is de vis die gevangen wordt door de beroepsvisserij veilig om te eten?

Ja, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is verantwoordelijk voor de veiligheid van voedsel en voert controles uit op de beroepsvisserij in de Nederlandse binnenwateren.

Zit in vis, garnalen, schaaldieren en zeegroenten uit de winkel PFAS?

Ja, dit blijkt uit het onderzoek van het RIVM, het advies is daarom om gevarieerd te eten. Het voedingscentrum adviseert om één keer per week vis te eten. Vis is onderdeel van een gezonde voeding. Het eten van zelf gevangen vis of garnalen uit de Westerschelde wordt afgeraden. Het Voedingscentrum raadt ook af om regelmatig zelf gevangen zoetwatervis te eten. Daarin zit soms te veel PFAS en daarnaast kunnen er ook andere ongezonde stoffen in zitten.

Lees meer: Resultaten PFAS voedselveiligheidsonderzoek Westerschelde bekend | Provincie Zeeland